zomer notariaat

Saai

/in , , , , , /door

Saai

Soms vragen mensen aan mij waarom ik heb gekozen voor zo’n saai beroep. Ik probeer dan uit te leggen dat ik juist een heel afwisselend beroep heb. Cliënten zien de notaris vaak alleen bij het ondertekenen van een akte, bijvoorbeeld bij de overdracht van een huis. Dit is een vrij formele aangelegenheid die door veel cliënten wordt ervaren als een iets waar je even door heen moet om de sleutel van je nieuwe huis in ontvangst te kunnen nemen. Wat je dan ziet als cliënt is slechts een klein stukje van datgene waar een notaris zich mee bezig houdt. Aan de overdracht van de sleutel is een heel proces vooraf gegaan dat vaak onzichtbaar blijft.

Maar behalve de overdracht van huizen spelen zich op ons kantoor ook veel andere zaken af. Natuurlijk is de notaris gebonden aan een strenge geheimhoudingsplicht. Dit geldt ook voor alle medewerkers van de notaris. Het is daarom niet altijd zo eenvoudig uit te leggen wat je allemaal doet en hoe spannend of heftig dat soms is. Toch vertel ik u graag meer over mijn dagelijkse bezigheden.

Mijn collega en ik treden bijvoorbeeld vaak op als executeurs in nalatenschappen. Dat houdt in dat je alles regelt als iemand is overleden. Het komt daarbij voor dat we worden gebeld door het ziekenhuis vlak nadat iemand is overleden. Er moet dan een uitvaart worden geregeld, erfgenamen worden opgespoord en er moet worden bezien of iemand genoeg geld heeft om een uitvaart te betalen. Soms betekent dat dat je naar de woning van de overledene moet gaan om daar te zoeken naar administratie en waardevolle zaken die zolang veilig moeten worden opgeborgen. U kunt zich voorstellen dat we dan de meest uiteenlopende zaken aantreffen.

Als executeur ben je verantwoordelijk voor de uitvaart en daarom regelen we in sommige gevallen zelf de uitvaart voor een overleden cliënt. Als de uitvaart achter de rug is komt de zakelijke afhandeling van de erfenis. Daarbij moet u denken aan het beheren en verkopen van een huis, zorgen voor de ontruiming daarvan, inboedel en geld verdelen, een goed tehuis zoeken voor huisdieren, auto’s of aandelen verkopen of bekijken hoe een bedrijf draaiende kan worden gehouden.

Kortom: saai kun je ons beroep niet noemen. Graag vertel ik u in de volgende columns meer over ons ons bijzondere beroep.

zomer notariaat

Voogdijbenoeming

/in , /door

Voogdijbenoeming

Wie zorgt er voor uw kinderen als er met u iets gebeurt?

Stel, het ergste gebeurt en beide ouders van een gezin komen te overlijden. Als er door de ouders zelf geen voogd is aangewezen, dan bepaalt de rechtbank wat er met de kinderen gebeurt. Is door de ouders het voogdijschap wél vastgelegd, dan wordt de toekomst van de kinderen geregeld zoals de ouders dat wensten. De rol van de rechter is dan eigenlijk uitgespeeld.

Wat gebeurt er precies als er geen voogd is aangewezen? In de wet staat: “De rechtbank benoemt een voogd over alle minderjarigen, die niet onder ouderlijk gezag staan en in wier voogdij niet op wettige wijze is voorzien.” In de praktijk wordt door de rechter vaak een familielid tot voogd benoemd. Als de familie er niet uit komt of als er is geen familie meer is, dan wordt een voogdijinstelling, zoals Bureau Jeugdzorg, aangewezen. Soms wordt daarvoor de Raad voor de Kinderbescherming om advies gevraagd. Kinderen vanaf 12 jaar worden door de rechter “gehoord”. Dat betekent dat zij bij de rechter mogen vertellen wat zij er van vinden. De rechter blijft echter degene die beslist over de benoeming van de voogd en hij of zij bepaalt zelf hoe zwaar de mening van kind meeweegt bij die beslissing.

Dit hoeft niet zo te gaan als u de voogdij zelf regelt. Ouders kunnen in een testament of in een notariële akte één of meerdere voogden aanwijzen, voor het geval dat zij komen te overlijden. Een voogd moet meerderjarig zijn, mag niet onder curatele staan en mag niet lijden aan een geestelijke stoornis.

De voogdij begint echter niet voordat de voogd zich bereid heeft verklaard de voogdij op zich te nemen. Dit bereid verklaren gebeurt door het tekenen van een akte op de griffie van de rechtbank. Een voogd is niet verplicht de voogdij te aanvaarden. Als deze dat niet doet, zoekt de rechter alsnog een ander geschikt persoon of een voogdijinstelling.

Een testament of een notariële akte tot voogdijbenoeming zorgt ervoor dat de toekomst van uw kind geregeld wordt zoals u dat voor ogen heeft. Het is wel belangrijk als u een voogd heeft benoemd, regelmatig na te gaan of de aangewezen voogd nog wel bereid of geschikt is om ook daadwerkelijk voogd te worden.

Mocht u meer informatie willen over hoe u het goed kunt regelen voor uw kinderen, neem dan contact op met uw notaris.

 

zomer notariaat

Testament

/in /door

Het blijft voor veel mensen lastig, nadenken over wat er na je dood moet gebeuren. Ik spreek uit ervaring. Ik heb ooit eens mijn eigen testament voorbereid. Ik zat achter mijn computer en was aan het typen: “voor het geval ik de langstlevende mocht zijn van mijn echtgenoot en mij of als wij tegelijk mochten komen te overlijden benoem ik tot voogd over mijn minderjarige kinderen….”. Ik zag het al voor me, mij twee kleine kindjes helemaal alleen zonder ouders. Ik vond het vreselijk. Toen het testament een keer moest worden bijgesteld heb ik een collega gevraagd het voor me te doen. Toch was het goed om te ervaren hoe het voor u moet zijn als u bij mij op kantoor bent en we het hebben over uw testament. En omdat het dan niet mijn eigen situatie betreft kan ik er heel goed op een zakelijke en technische manier naar kijken.

Als u niet zelf bepaalt wie uw erfgenamen zijn, dan doet de wet dat voor u. Als u bent getrouwd en u heeft kinderen dan regelt de wet dat de hele erfenis in eerste instantie bij de langstlevende blijft. Kinderen worden niet onterfd maar houden hun erfdeel van de langstlevende tegoed. Als beide ouders zijn overleden moeten de kinderen verdelen wat er dan nog overgebleven is. Let op: deze hoofdregel geldt alleen voor mensen die getrouwd zijn of bij de gemeente een geregistreerd partnerschap zijn aangegaan. Als u ongehuwd samenwoont geldt de wettelijke langstlevendenregeling niet, zelfs niet als u een samenlevingscontract heeft. Woont u ongehuwd samen en heeft u kinderen, dan zijn uw kinderen uw enig erfgenamen. Uw partner erft niets.
Bent u alleenstaand en heeft u kinderen, dan erven uw kinderen uw hele bezit. Heeft u geen kinderen dan gaat uw erfenis naar uw ouders, broers en zussen.

Als u wilt afwijken van de wettelijke regels dan maakt u een testament. Wilt u bijvoorbeeld aan iemand iets speciaals nalaten, wilt u iemand uitsluiten of iets nalaten aan een goed doel, bespreek het dan met uw notaris. Hetzelfde geldt wanneer u iemand wilt aanstellen die uw erfenis regelt nadat u bent overleden. Het maken van een testament is altijd maatwerk en er is een heleboel mogelijk om het zo te maken dat het bij u past. Zo kunt u er gerust op zijn dat ook na uw overlijden uw zaken goed geregeld zijn.

Janien Zomer
notaris te Hengelo (O)

 

zomer notariaat

Digitale nalatenschap

/in , /door

Digitale nalatenschap

Waag jij wel eens een gokje online? Wees gerust, je bent niet de enige. Miljoenen mensen hebben zich in de afgelopen jaren geregistreerd op goksites. De één voor een gratis ontspannend spelletje roulette, de ander voor een pokertoernooi met een inzet van een paar honderd euro. Op het internet gaan grote bedragen om. Bedragen die vaak gestald zijn bij de eigenaren van de website of de app waar je je spel speelt.

Onlangs ontving ik een cliënt op kantoor die de nalatenschap voor zijn kinderen goed wilde regelen. Hij had een goed inkomen en een huis dat al voor de helft was afbetaald. Hij vertelde dat hij af en toe een zakcentje bijverdiende met online poker.

Het geld dat hij met online poker verdiende, liet hij vaak staan op de ‘bank’ van de website. Zo hoefde hij niet steeds te storten maar kon hij vanuit zijn account op de site meteen spelen. Op het moment dat wij elkaar spraken, zat er zeker € 5.000 in zijn account. Ik vroeg hem wie er bij zijn account kon komen. “Niemand natuurlijk, alleen ik!” riep hij. Maar wat nu als hij zou komen te overlijden? Daar had hij nog helemaal niet bij stil gestaan.

Nog diezelfde dag opende ik een digitale kluis voor hem waarin hij zijn inloggegevens veilig kon bewaren. Als notaris heb ik een reservesleutel van zijn kluis. Mocht mijn cliënt ooit iets overkomen dan kan ik de kluis openen voor zijn kinderen. Op die manier kunnen we zijn eventuele pokertegoed laten uitbetalen naar de bankrekening.

Ik zie vaker dat mensen ergens geld hebben geparkeerd waar anderen het bestaan niet van afweten.

Het is bovendien veel werk om alle profielen op te zeggen als je geen toegang hebt via een gebruikersnaam en wachtwoord. Het betekent namelijk dat elke site apart bekeken moet worden om uit te vinden wat de procedure is bij overlijden. Elke site heeft weer een andere manier om dat te regelen. Nieuwe sites hebben dat vaak nog niet eens geregeld. Dat kan bijvoorbeeld ook betekenen dat er vanuit de online wereld nog lang berichten verstuurd worden die op een overleden persoon betrekking hebben. Door al je gebruikersnamen en wachtwoorden op te slaan in je digitale kluis zorg je ervoor je dat je nabestaanden dit gemakkelijk kunnen oplossen en geld dat online is geparkeerd niet verloren gaat.

Janien Zomer
notaris in Hengelo

zomer notariaat

Puinhoop

/in , /door

Een tijd geleden behandelden wij op kantoor de nalatenschap van een oude mevrouw. Ze had geen man of kinderen en had in haar testament de notaris tot executeur benoemd. Dit testament was gemaakt door mijn voorganger en ik kende deze mevrouw niet persoonlijk. Het telefoontje van haar overlijden kwam vanuit het ziekenhuis, waar ze aan de verpleegkundige had verteld dat de notaris moest worden gebeld als ze zou overlijden. In het ziekenhuis haalde ik vervolgens de spulletjes op die mevrouw bij zich had, waaronder de sleutels van haar huis. Zoals altijd ben ik naar het huis gegaan om te bekijken of daar direct maatregelen moesten worden genomen en om te kijken of ik in de administratie gegevens of wensen met betrekking tot de uitvaart kon vinden.

Bij het huis aangekomen bleek dat het openen van de voordeur niet eenvoudig was. Een enorme hoop kranten en post lag achter de deur en daardoor moest ik flink duwen om binnen te komen. Eenmaal binnen was de verbazing groot: de hele kamer en de keuken lagen vol met spullen, wel tot kniehoogte. Ik baande mij een weg naar de keuken en trof in de keuken een volle koelkast aan, een schaal met sinaasappels en een bak met aardappels waarvan de houdbaarheid al lang verstreken was. Het zoeken naar administratie bleek een lastige klus omdat overal zakken met ongeopende enveloppen lagen, soms van jaren oud. Je moest bijna graven in de spullen op zoek naar bruikbare informatie.

Je vraagt je af op welke manier deze mevrouw heeft geleefd. Verzorging of hulp in huis heeft ze blijkbaar niet of nauwelijks gehad. Het leek erop dat ze haar laatste dagen alleen in huis sleet tussen alle spullen waarvan ze geen afscheid kon nemen.

Uiteindelijk bleek dat ze beschikte over een behoorlijk bedrag op haar bankrekening. Dat bedrag liet ze na aan een goed doel. Het was dus niet uit financiële nood dat deze mevrouw leefde zoals ze deed. Was het haar eigen keuze? Of was er gewoon niemand die wist van haar bestaan? Of had ze met iedereen ruzie gemaakt? Dit zijn vragen die niet meer beantwoord zullen worden.

Het huis is door een ontruimingsbedrijf helemaal leeg gemaakt. Dit was voor hen nog een flinke klus. Omdat mevrouw zelf in haar testament had vastgelegd wie haar erfgenaam was kon de erfenis daarna eenvoudig worden afgehandeld door het geld dat overbleef aan het goede doel over te maken.

 

Mr. Janien Zomer

Notaris in Hengelo

zomer notariaat

Tijd in de akte

/in /door

In ieder testament dat op ons kantoor wordt ondertekend vermelden we aan het slot de tijd waarop de handtekening wordt gezet. De laatste zin van de akte luidt dan: “waarvan akte is verleden te Hengelo (O) op de datum in het hoofd van deze akte vermeld. Na beperkte voorlezing is deze akte vervolgens door de comparant en mij notaris ondertekend om”. Voordat de akte wordt ondertekend vul ik dan met de hand het tijdstip in.

Vaak vragen mensen wat de reden is van het vermelden van de tijd. Dat zal ik u uitleggen. Enkele jaren gelden, ik nam waar voor de notaris waar ik toen werkte, ondertekende ik ’s-ochtends met een echtpaar twee langstlevendentestamenten. De bedoeling was dat als één van hen zou komen te overlijden, alle bezittingen naar de langstlevende zouden gaan. Pas als beiden zouden zijn overleden konden de kinderen het vermogen verdelen dat nog over gebleven was. Een heel gebruikelijke regeling die vaak door echtgenoten wordt gemaakt. Niets bijzonders zou je zeggen. Totdat ’s-middags de man van het echtpaar mij belde met de mededeling: “ik kom vanmiddag nog even terug, want mijn vriendin moet ook wat hebben”. Zo gezegd, zo gedaan. ’s-middags zat meneer alleen bij mij aan tafel en ondertekende een tweede testament waarin hij bepaalde dat zijn vriendin na zijn overlijden een mooi geldbedrag kreeg.

Bijna ieder testament begint met de bepaling dat door het nieuwe testament alle voorgaande testamenten komen te vervallen. Maar nu had ik twee testamenten van dezelfde dag. Het was dus essentieel om te weten welk testament het eerste en welke het laatste was ondertekend. In dit geval moest ik in de tweede akte dus heel duidelijk vermelden dat het andere testament dat op dezelfde dag was getekend niet meer geldig was. Dat kon ik doen omdat ik wist dat eerder op die dag een ander testament was ondertekend. Maar wat als deze meneer naar een collega was gegaan en mij niet had geïnformeerd? Als meneer was komen te overlijden zouden de oude agenda’s van de notarissen er op na moeten worden geslagen om te kunnen vaststellen welk testament zou gelden. En wat als de agenda’s niet meer voor handen zouden zijn?

Op dat moment heb ik besloten voortaan in elk testament de tijd te vermelden waarop het is ondertekend. Hopelijk kan daarmee de onzekerheid over welk testament geldt zoveel mogelijk worden voorkomen, hoe moeilijk de situatie in een dergelijk geval misschien voor de familie ook is

zomer notariaat

Aanvaarding erfenis door etentje

/in , /door

Als je een erfenis krijgt zijn er verschillende manieren om daarmee om te gaan: zuiver aanvaarden, verwerpen of beneficiair aanvaarden. Zuiver aanvaarden houdt in dat je de erfenis inclusief alle schulden aanvaardt. Verwerpen betekent dat je de erfenis weigert. Beneficiair aanvaarden houdt in dat de erfenis wel wordt aanvaardt, maar dat je niet uit eigen zak bijpast als blijkt dat er meer schulden dan bezittingen in de erfenis zijn. Als je een nalatenschap eenmaal zuiver hebt aanvaard kun je niet meer verwerpen of beneficiair aanvaarden.

Onlangs deed de rechter een uitspraak  waarbij de volgende vraag centraal stond: mag er gedineerd worden op kosten van een erfenis om deze vervolgens alsnog beneficiair te aanvaarden?

Het ging in dit geval om twee erfgenamen die na het regelen van de uitvaart uit eten zijn gegaan. De kosten zijn betaald met de bankpas van de overledene. De erfenis werd later beneficiair aanvaard. Een schuldeiser heeft de twee erfgenamen vervolgens aangesproken. Door de rekening van het diner uit de erfenis te voldoen hadden ze volgens de schuldeiser zuiver aanvaard.

De rechter kwam tot een oordeel door te bekijken of de erfgenamen over de erfenis hadden “beschikt”. Het beschikken over een erfenis heeft tot gevolg dat deze zuiver wordt aanvaard.

De rechter oordeelde dat de erfgenamen de erfenis zuiver hadden aanvaard door het etentje te betalen met de bankpas van de overledene. Ze hebben ‘vermogen’ gebruikt om een etentje te betalen. Ze hebben daarmee over het vermogen beschikt als zijnde ‘heer en meester’, met als gevolg dat de erfenis, wellicht onbedoeld, zuiver was aanvaard.

De erfgenamen gingen vervolgens in hoger beroep. In hoger beroep oordeelde de rechter anders. De rechter besloot dat de erfenis niet zuiver was aanvaard, aangezien het ging om een sobere maaltijd, de erfgenamen ver weg woonden en er ook geen mogelijkheid was bijvoorbeeld in het huis van de overledene de maaltijd te gebruiken.

Uit dit verhaal blijkt dat het soms heel lastig is om af te wegen welke handelingen wel en welke niet verstandig zijn nadat iemand is overleden.

Het is in ieder geval aan te raden om voorzichtig te zijn als je niet zeker weet of de erfenis die je krijgt een positief saldo heeft.

 

zomer notariaat

familiehypotheek

/in , , /door

Je ziet het steeds vaker, ouders die aan hun kinderen een lening verstrekken voor de aankoop van een huis. Spaargeld levert op dit moment bij de bank bijna geen rente op. Daarom zoeken veel mensen naar een andere manier om rendement op hun vermogen te krijgen. Het verstrekken van een geldlening aan een kind kan voor zowel ouders als kinderen voordelen hebben. Het werkt zo:

Als ouders hun spaargeld niet bij de bank beleggen maar in de woning van hun kind zal het kind aan de ouders rente moeten betalen. Deze rente moet vergelijkbaar zijn met de hypotheekrente die het kind anders aan de bank had moeten betalen. Omdat de rente die op een hypotheek moet worden betaald hoger is dan de rente die de bank op spaargeld betaalt, levert dit voor de ouders een beter rendement op. Voor het kind kan het prettig zijn niet bij een bank te hoeven aankloppen voor een hypotheek.

Als wordt voldaan aan de voorwaarden die de belastingdienst stelt kan het kind de rente die het aan de ouders betaalt aftrekken voor de inkomstenbelasting. Het maakt wat dat betreft weinig verschil of het geld geleend wordt van de ouders of van de bank.

Om te zorgen dat ouders hun spaargeld niet kwijtraken als er financiële problemen ontstaan bij het kind kunnen zij een onderpand vragen voor het geleende geld. In dat geval wordt er een hypotheek gevestigd op de woning van het kind. Als het kind de woning verkoopt, of vervelender, moet verkopen, hebben de ouders het recht als eerste hun spaargeld terug te ontvangen uit de verkoopopbrengst.

In sommige gevallen schenken de ouders aan het kind ieder jaar het bedrag dat is vrijgesteld van schenkbelasting. In 2017 is dit bedrag € 5.320,–. Het is aan te raden dit bedrag niet te verrekenen met de door het kind te betalen rente en aflossing, aangezien anders het recht op hypotheekrenteaftrek voor het kind kan vervallen.

Als je een familiehypotheek afsluit is het verstandig goede afspraken te maken. Dit is vooral belangrijk als het allemaal anders loopt dan je had gewenst. Wat moet er bijvoorbeeld gebeuren als de ouders overlijden? Of als het kind overlijdt? Hoe zit het in het geval van scheiding en hoe regel je de zaken met de andere kinderen? Kortom: een familiehypotheek kan een “win-win” situatie opleveren maar het is verstandig daarbij niet over één nacht ijs te gaan.

 

Janien Zomer

Notaris te Hengelo